คุณครูพรทิพย์
วันพฤหัสบดีที่ 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553
เพลงกล่อมเด็กเสน่ห์แห่งภูมิปัญญาชาวบ้าน
สวัสดีค่ะ ระยะนี้อากาศเริ่มเปลี่ยนแปลงสายลมเย็นๆ เริ่มทักทายกันบ้างแล้ว ลมพัดเอื่อยๆ เจือเสียงเพลงกล่อมเด็ก สกิดอารมณ์ให้อบอุ่น ยิ่งนัก เพลงกล่อมเด็กถือเป็นสิ่งหนึ่งที่สะท้อนถึงภูมิปัญญาชาวบ้านอย่างแท้จริง เป็นวัฒนธรรมไทย ที่สืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น และแต่ละถิ่นจะแตกต่างกันไป ตามภาษาประจำถิ่น สภาพแวดล้อมและวิถีชาวบ้าน วันนี้จึงขอนำบทกล่อมเด็กของภาคอีสานมานำเสนอให้เห็นถึง วิถีชีวิตบางแง่มุมของชาวอีสานในชนบท ที่พ่อซึ่งเป็นหัวหน้าครอบครัวออกไปทำงานห่างไกล แม่ต้องอยู่บ้านเลี้ยงลูกตามลำพัง บางครั้งก็มีความทุกข์ต้องการที่พึ่ง ท่วงทำนองเพลงจึงสื่อถึงความเหงา ความว้าเหว่ และความเศร้า อย่างลึกซึ้ง
"ยากแท้น้อลูกบ่มีพ่อ
แม้นไผสิไปเกี่ยวหญ้ามุงหลังคา เฮ็ดให้เจ้าอยู่
เดือนหกฮอดกลัวฝนสิตกฮำ
อู่เจ้าแก้วสิไปซ่นอยู่บ่อนใด๋เดนอ
พ่อเพิ่นไปค้าสินค้ายังฮู่ต่าวมา
พ่อเพิ่นหนาไปค้าปลายังฮู่ต่าวบ้าน
ขาดพ่ออีนางนี่นา อือ หึ อือ
ไปเที่ยวบ้านปานใด๋จังสิต่าว
สิปะแม่ให้เป็นผู้สาวส่ำน้อย
สินอนแล้งอยู่ป่าวดายเดอนอ
แม่บ่เห็นใผแล้วคนงามสิมาแอ่ว
สิมาตุ้มลูกแก้วหลอมเลี้ยงให้ใหญ่สูง
เห็นแต่ลุงพราหมเฒ่าคนเดียวขันเป็นคู่
แม่นี่เห็นสิอยู่บ่ใด๋สิวางให้แก่ยอดชาย
แล้วอยากพาลูกไปสมสร้าง
ทางหนองคายแผ่นดินซุ่ม
บ้านปลาจุมบ้อนคือแข้แกว่งหาง
บ่อนปลานางป้อนพอปานฟ้าลั่น
บ่อนจั๊กจั่นฮ้องคือฒ้องพ่อยามฮ้องนั่นแล้ว"
นอกจากบทเพลงกล่อมเด็กของภาคอีสานแล้ว ยังมีบทเพลงกล่อมเด็กของภาคอื่นๆ อีก ที่ล้วนมีเสน่ห์ แตกต่างกันไปตามเนื้อหา และลีลาของเพลง ซึ่งจะได้ขอผลัดไปนำเสนอในครั้งหน้านะคะ
ที่มาของข้อมูล : หนังสือเรียนสาระการเรียนรู้เพิ่มเติมเรื่อง ภูมิปัญญาทางภาษา
"ยากแท้น้อลูกบ่มีพ่อ
แม้นไผสิไปเกี่ยวหญ้ามุงหลังคา เฮ็ดให้เจ้าอยู่
เดือนหกฮอดกลัวฝนสิตกฮำ
อู่เจ้าแก้วสิไปซ่นอยู่บ่อนใด๋เดนอ
พ่อเพิ่นไปค้าสินค้ายังฮู่ต่าวมา
พ่อเพิ่นหนาไปค้าปลายังฮู่ต่าวบ้าน
ขาดพ่ออีนางนี่นา อือ หึ อือ
ไปเที่ยวบ้านปานใด๋จังสิต่าว
สิปะแม่ให้เป็นผู้สาวส่ำน้อย
สินอนแล้งอยู่ป่าวดายเดอนอ
แม่บ่เห็นใผแล้วคนงามสิมาแอ่ว
สิมาตุ้มลูกแก้วหลอมเลี้ยงให้ใหญ่สูง
เห็นแต่ลุงพราหมเฒ่าคนเดียวขันเป็นคู่
แม่นี่เห็นสิอยู่บ่ใด๋สิวางให้แก่ยอดชาย
แล้วอยากพาลูกไปสมสร้าง
ทางหนองคายแผ่นดินซุ่ม
บ้านปลาจุมบ้อนคือแข้แกว่งหาง
บ่อนปลานางป้อนพอปานฟ้าลั่น
บ่อนจั๊กจั่นฮ้องคือฒ้องพ่อยามฮ้องนั่นแล้ว"
นอกจากบทเพลงกล่อมเด็กของภาคอีสานแล้ว ยังมีบทเพลงกล่อมเด็กของภาคอื่นๆ อีก ที่ล้วนมีเสน่ห์ แตกต่างกันไปตามเนื้อหา และลีลาของเพลง ซึ่งจะได้ขอผลัดไปนำเสนอในครั้งหน้านะคะ
ที่มาของข้อมูล : หนังสือเรียนสาระการเรียนรู้เพิ่มเติมเรื่อง ภูมิปัญญาทางภาษา
สมัครสมาชิก:
บทความ (Atom)